شرکت نفت پارس،
و پالایشگاه پارس نخستین پالایشگاه و شرکت نفت خصوصی ایران است.
همچنین این پالایشگاه، قدیمیترین پالایشگاه تولید روغن موتور و روانساز، در ایران و خاورمیانه است.
این پالایشگاه در کیلومتر۱۹ بزرگراه شهید لشگری و همچنین در محدوده شهرستان قدس قرار دارد.
تاریخچه
این شرکت در اول آذرماه ۱۳۳۷ با سرمایه ۱۵۰ میلیون ریال توسط عبدالعلی فرمانفرمائیان تاسیس شد. اعضای هیئت مدیره شرکت نیز همگی از خانواده فرمانفرمائیان بودهاند. شرکت بصورت سهامی عام ثبت شد و از سال ۱۳۴۱ سهام آن در بورس تهران عرضه شد. پالایشگاه آن در سال ۱۳۳۹ در کیلومتر ۱۹ بزرگراه شهید لشگری آغاز به کار نمود. در سال ۱۳۴۱ طی قراردادی محصولات شرکت تحت لیسانس شرکت نفت شل قرار گرفت.
نشانه
نشانه تجاری شرکت، نشان گرافیکی شیر بالدار نشستهای است که سر مردی را دارد. این نشانه برگرفته از تصاویر و نقش برجستههای تخت جمشید است. نشانه نفت پارس با تلفیقی از عناصر شیر با دستهایی پرصلابت، بال در حال پرواز، سر و کلاه مرد، مفاهیمی همچون خرد، تفکر و تعقل، سرآمد حرکت و چابکی و خستگی ناپذیری همراه با اراده، فکر و قانونمنداری، ترقی و هوشیاری را به بیننده منتقل میکند.
محصولات
پالایشگاه شرکت در سال ۱۳۴۱ حدود ۱۹ نوع روغن موتور و روانساز، ۵ نوع گریس و یک نوع حشره کش را به بازار عرضه نمود. ظرفیت این پالایشگاه در آن سال برابر ۲۰ هزار تن انواع روغن موتور، ۲ هزار تن گریس، ۲ هزار تن پارافین جامد و مقداری حشره کش بودهاست. کیفیت محصولات شرکت در حد استانداردهای جهانی بود و برای مثال روغن پارس کیان S۱ در زمان خود (نیم قرن قبل) تنها روغن قابل استفاده در موتورهای دیزلی با کارکرد ۴۰۰۰ کیلومتر بوده و موفق به دریافت نشانهای زیادی شدهاست. ظرفیت پالایشگاه در سالهای اخیر به شکل چشمگیری افزایش یافتهاست.
در حال حاضر محصولات شرکت دارای گواهینامههای ایزو ۹۰۰۱، ایزو ۱۴۰۰۱، ایزو ۱۸۰۰۱ و ساپکو ۷۹ تولید میشوند.
این شرکت امروزه ۶ نوع روغن موتور بنزینی، ۱۱ نوع روغن موتور دیزلی، دو نوع روغن موتور گازسوز، چهار نوع روغن جعبهدنده، ۲۴ نوع روغن صنعتی، ۱۱ نوع گریس ۳ نوع ضدیخ و روغن ترمز، و ۵ نوع روغن موتور کشتی گوناگون تولید میکند.
اقتصاد و محیطزیست
بر اساس یک گزارش رسمی، طی سالهای ۱۳۳۸ و ۱۳۳۹، جمعاً مبلغ ۹۰۰ میلیون ریال ارز جهت ورود انواع روانساز به ایران هزینه شدهاست. این در حالی بود که کل هزینه ساخت و تاسیس پالایشگاه شرکت نفت پارس، به ۲۲۰ میلیون ریال میرسید. سود خالص شرکت نفت پارس در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشتهاست. ۷۵٪ از سود شرکت میان سهامداران توزیع میگردد. پالایشگاه پارس در زمینه محیط زیست نیز فعالیتهایی دارد.
سهامداران
با آنکه شرکت نفت پارس از ابتدا شرکتی خانوادگی و تحت مالکیت فرمانفرمائیانها بود با وقوع انقلاب ۱۳۵۷ در ایران مصادره گردید. سهامداران نفت پارس، شرکت فواد ری (وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام، زیر نظر بیت رهبری) و شرکت رویال داچ شل بودند که مجموعاً بیش از ۷۰٪ سهام شرکت را دراختیار داشتند. شرکت شل در سال ۱۳۸۹ سهام خود را در این شرکت واگذار و از مجموعه سهامداران آن خارج شد. خرید ۴۸٫۷٪ سهام این شرکت در سال ۱۳۷۹ توسط شرکت سرمایهگذاری فواد ری، بزرگترین معامله سهام بازار بورس ایران بود. شرکت سرمایه گذاری فواد ری به دلیل وابستگی به ستاد اجرایی فرمان امام معاف از مالیات بوده و مالیات خود را به شرکت نفت پارس میپردازد. سرمایه ثبت شده نفت پارس ۲۵۰ میلیارد ریال میباشد. شرکت نفت پارس همچنین مالک ۵۱٪ از سهام شرکت پارس-شل است که در سال ۱۳۸۰ تاسیس شدهاست. این شرکت ۲۰٪ از محصولات خود را به کشورهای دیگر صادر مینماید.