کنسرسیوم وب جهانگستر
کنسرسیوم جهان وبی یا کنسرسیوم وب جهانشمول (World Wide Web Consortium یا W3C) کنسرسیومی است که استانداردهای نرمافزاری (یا «توصیهها» آنطور که خودشان این استانداردها را مینامند) لازم را برای وب جهانگستر تولید میکند.
ریس این شرکت آقای تیم برنرز لی می باشد. تیم که مخترع تعداد زیادی از اصلی ترین فناوری های ساخت صفحات وب است از جمله این فناوری ها میتوان به ساخت url و یا مشخص کننده یکتای منبع، اشاره کرد.
دلیل وجودی این کنسرسیوم کسب اطمینان در مورد سازگار و توافق میان اعضای شرکتهای مختلف در زمینهٔ استفاده از استانداردهای نو است.
استانداردها
- CGI
- CSS
- DOM
- GRDDL
- HTML
- مثامال
- OWL
- P3P
- RDF
- SISR
- SKOS
- SMIL
- SOAP
- اسپارکل
- SRGS
- SSML
- SVG
- VoiceXML
- اکساچتیامال
- XHTML+Voice
- اکسامال
- XML Events
- XML Information Set
- XML Schema
- اکسپت
- اکسکوئری
- اشیای فرمتدهی اکساسال
- تبدیلات اکساسال
- WCAG
- WSDL
- XForms
جهان وب، وب جهانگستر، یا بهطور ساده وب (به انگلیسی: World Wide Web) یک سامانهٔ اطلاعاتی از پروندههای ابرمتنی متصل به هم است که از طریق شبکهٔ جهانی اینترنت قابل دسترسی هستند. به کمک یک مرورگر وب میتوان صفحات وب (که شامل متن، تصویر، ویدئو و سایر محتویات چندرسانهای هستند) را مشاهده و به کمک ابرپیوندها در میان آنها حرکت کرد.
تیم برنرز لی، پژوهشگر علوم رایانه و کارمند مؤسسهٔ سرندر نزدیکی ژنو، در مارس ۱۹۸۹ پیشنهاد اولیهٔ وب امروزی را مطرح کرد. پیشنهاد ارائهشده در ۱۹۸۹ قرار بود که یک سیستم ارتباطی برای مؤسسه سرن شود، اما برنرز لی بهزودی متوجهشد که این ایده قابلیت جهانیشدن را دارد.برنرز لی به همراه رابرت کایلیائو در سال ۱۹۹۰ این پیشنهاد را بهعنوان «پیوند و دسترسی به اطلاعات مختلف بهصورت تارنمایی از گرههایی که کاربران به دلخواه در میان آنها حرکت میکنند» ارائه دادند. برنرز لی در ماه دسامبر همان سال اولین وبگاه را به وجودآورد و در ۷ اوت ۱۹۹۱ آن را بهعنوان یک پروژه در گروه خبری alt.hypertext منتشر کرد.
واژهٔ وب (به معنی تار) در بسیاری از ترکیبات «اینترنتی» میآید. کمکم «وب» بهعنوان واژهٔ بینالمللی جاافتاده و به منظورهای مختلفی به کار میرود. این واژه معمولاً به صورت اشتباه به جای اینترنت به کار میرود اما وب در حقیقت یکی از خدماتی است که روی اینترنت ارائه میشود (مانند پست الکترونیکی).
ایده اولیه در مورد وب جهان گستر به سال ۱۹۸۰ (میلادی) برمیگردد. زمانی که در شهر سرن سوئیس، تیم برنرز لی شبکه ENQUIRE را ساخت (که به "Enquire Within Upon Everqthing CSS" اشاره داشت و همنام کتابی بود که وی از جوانی خود به یادداشت. اگرچه آنچه وی ساخت با وب امروزی تفاوتهای زیادی دارد اما ایده اصلی در آن گنجانده شدهاست (و حتی برخی از این ایدهها در پروژه بعدی برنرزلی پس از WWW یعنی وب معنایی به کار گرفته شد).
در مارس ۱۹۸۹، برنرزلی یک پیشنهاد را نوشت که به ENQUIRE اشاره داشت و یک سیستم اطلاعاتی پیشرفته را توصیف میکرد. وی با کمک رابرت کایلا، پیشنهاد طراحی وب جهان گستر را در ۱۲ نوامبر ۱۹۹۰ ارائه کرد. اولین مرورگر وب جهان توسط برنرزلی بر روی رایانه نکستکیوب مورد استفاده قرار گرفت و وی اولین مرورگر وب و وب جهان گستر را در سال ۱۹۹۰ طراحی کرد.
در ۶ اوت ۱۹۹۱ وی خلاصهای از پروژه وب جهان گستر را در گروه خبری alt.hypertext پست کرد. در همین روز وب به عنوان یک خدمات عمومی روی اینترنت ارائه شد. مفهوم مهم ابر متن در پروژههای قدیمیتر مربوط به دهه ۱۹۶۰ مانند Project Xanadu مربوط به تد نلسون و NLS (سیستم آنلاین) مربوط به داگلاس انگلبارت مطرح شد.
موفقیت برنرزلی در ایجاد ارتباط بین ابر متن و اینترنت بود. در کتاب «بافتن تور» وی اذعان میکند که بارها از امکان برقراری ارتباط میان دو تکنولوژی صحبت کرده بود اما چون کسی به حرفهایش توجه نکرد وی خودش دست به کار شد و پروژه را به سرانجام رساند. وی در سیستم خود شاخصهای منحصر به فرد جهانی برای شناسایی منابع موجود روی وب و دیگر مکانها در نظر گرفت و آنها را شناسه منبع یکپارچه نامید.
WWW به لینکهای یک طرفه نیاز داشت و نه دوطرفه بنابراین فرد میتوانست بدون آن که از جانب مالک منبع واکنشی صورت گیرد به منبع دسترسی پیدا کند. همچنین ابر متن مشکل پیادهسازی سرورهای وب و مرورگرها (در مقایسه با سیستمها قبلی) را برطرف کرد اما در مقابل مشکل زمان در لینکهای قطع شده را ایجاد کرد.
وب جهان گستر بر خلاف سیستمهای قبلی مانند ابر کارت غیر انحصاری بود و این امکان را فراهم میکرد که سرورها و مرورگرهای مستقلی را ایجاد کرده و بدون هیچ محدودیتی آنها را به شبکه وصل کرد.
در ۳۰ آوریل سال ۱۹۹۳ (میلادی)، CERN اعلام کرد که وب جهان گستر به صورت رایگان برای همه افراد قابل دسترسی است. این موضوع دو ماه پس از اعلام رایگان نبودن پروتکل گوفر مطرح میشد و در نتیجه تمایل به وب به شدت افزایش یافت. قبل از آن مرورگر وب معروفی به نامViolaWWW وجود داشت که بر اساس ابر کارت کار میکرد. نسخه گرافیکی وب جهان گستر با نام مرورگر وب موزائیک در سال ۱۹۹۳ توسط مرکز ملی برنامههای سوپرکامپیوتر که توسط مارک اندرسن راهاندازی شد. قبل از عرضه موزائیک، گرافیک و متن در صفحات وب از یکدیگر جدا بودند و در پروتکلهای اینترنتی قبلی مانند پروتکل گوفر و مرور اطلاعات ناحیه وسیع گرافیک کاربرد زیادی نداشت. واسط کاربر گرافیکی موزائیک وب را به مشهورترین پروتکل اینترنتی تبدیل کرد